ذخیرهساز تحت شبکه (Network-Attached Storage) نوعی سرور نگهداری دادهی متصل به شبکه است که از طریق کابل اِتِرنت یا وایفای به شبکه خانه یا محل کار شما متصل میشود و امکان دسترسی آسان و سریعِ کاربران متعدد (در هر نقطهای از دنیا) به یک حافظه مرکزی را فراهم میکند.
به شکل جامع یک دستگاه ذخیرهساز، مجموعهای از راهکارها و فناوریهاست که برای نگهداری دادههای دیجیتالی مورد استفاده قرار میگیرد. گونههای مختلفی از دستگاههای ذخیرهساز وجود دارند که در سه دسته کلی جای میگیرند:
در ادامه به بررسی اهمیت، انواع و روش کار ذخیرهسازهای تحت شبکه (NAS) میپردازیم.
مشاغل مختلف بسته به نوع کاربری و نیازمندیهای خود میتوانند ذخیرهسازهای کاملاً متفاوتی را به کار ببرند. با نگاهی کلی ذخیرهسازهای موجود در بازار بر اساس فضای ذخیرهسازی، پهنای باند شبکه، نوع هارد درایو قابل پشتیبانی، نوع اتصال سایر دستگاهها به آن، پشتیبانی از پیکربندیهای مختلف RAID و … از یکدیگر متمایز میشوند.
یکی دیگر از روشهای معمول طبقهبندی ذخیرهسازهای تحت شبکه بر اساس میزان کاربران آن است که به سه دسته زیر تقسیم میشوند:
پیش از این درباره ماهیت و انواع ذخیرهسازهای تحت وب توضیحاتی ارائه شد؛ اما یک هارد دیسک چه معیارهایی باید داشته باشد تا بیشترین بازدهی را در یک ذخیرهساز تحت شبکه داشته باشد؟ به طور کلی هارد دیسکهایی که با محیط NAS همخوانی دارند در دو رابط SATA III و SAS ارائه میشوند. هارد دیسکهای با رابط SAS، سرعت خواندن و نوشتن بالاتری دارند، با دوامتر هستند و قابلیتهای کاربردی بیشتری ارائه میدهند.
در مقابل هارد دیسکهای SATA III قیمت پایینتری دارند و در ظرفیتهای بالا نیز موجود هستند.
در ادامه مختصراً به ویژگیهایی که یک ذخیرهساز NAS را از سایر ذخیرهسازها متمایز میکند، اشاره میکنیم.
در خرید یک هارد دیسک NAS، "قابلیت اطمینان" همواره اولویت بالاتری نسبت به "سرعت" دارد. مدیریت انرژی پیشرفته، میزان MTBF بالاتر، پشتیبانی از دمای حین کارکردِ پایین، مقاومت در مقابل لرزش و … از جمله برتریهای یک هارد NAS نسبت به نمونه مورد استفاده در دسکتاپ است.
در یک ذخیرهساز با چندین هارد که با فاصله کمی کنار یکدیگر در حال چرخش هستند، لرزش میتواند مشکلساز باشد. فناوری Anti-Vibration به کاهش این لرزشها و پایداری سیستم کمک فراوانی میکند.
معمولا هارد دیسکهای مناسب NAS فضای ذخیرهسازی بالاتری (تا 20 ترابایت) نسبت به ذخیرهسازهای دسکتاپ ارائه میدهند.
پشتیبانی از RAID یکی دیگر از امتیازات هارد مناسبِ NAS نسبت به هارد دسکتاپ است. فناوری RAID نوعی روش ذخیرهسازی دادههای یکسان در دو یا چند هارد است، به گونهای که از اطلاعات شما در برابر خطاهای احتمالی، محافظت شود.
در نهایت برای خرید ذخیرهسازِ مناسب NAS، دو گزینه پیش روی شماست:
سری Ultrastar از برند وسترن دیجیتال ترکیب شگفتانگیزی از سرعت و دوام را ارائه میدهند و گزینهای ایدهآل برای دیتاسنترها یا حتی سرور شخصی شما هستند!
خرید هارد سرور وسترن دیجیتال سری Ultrastar مدل WD DC HC520 ظرفیت 12 ترابایت
سری Exos از هارد دیسکهای سیگیت یکی از بهترین نمونههای این دسته هستند که در ظرفیتهای متنوع با قیمتی مقرون به صرفه در فروشگاه شاپ امآیتی قابل سفارش هستند.
خرید هارد سرور سیگیت سری Exos X18 مدل Seagate ST16000NM000J ظرفیت 16 ترابایت
در بحث ذخیرهسازهای تحت شبکه سه ویژگی شاخص وجود دارد که معیاری کلی برای ارزشگذاری هر محصول را در اختیارمان قرار میدهد.
این تکنیک قابلیت اطمینان، بازدهی و سرعت دسترسی ذخیرهساز را به شکل محسوسی بهتر میکند.
دو مفهوم رایج دیگری که به گونهای کاربری ذخیرهسازهای NAS را تعیین میکند، اصطلاحات Scale Up و Scale Out است.
Scale Up: هر ذخیرهساز NAS از تعدادی هارد درایو تشکیل شده است که توسط دو کنترلر مدیریت میشوند. وظیفه ساماندهی عملیات خواندن و نوشتن، تعامل با سایر سرورها و مدیریت اتصال کاربران به شبکه بر عهده این بخش است. مفهوم Scale up به معنی ارتقاء سختافزاری هر دیوایس NAS به منظور بهبود عملکرد آن است. این ارتقاء میتواند با افزودن هارد دیسک یا تعویض هر دیسک با دیسکهای سریعتر، افزایش ظرفیت رم و یا در بعضی مواقع جایگزینی پردازنده با نمونهای قدرتمندتر همراه شود. اما به همین آسانی نیست و تمام تغییرات سختافزاری به قابلیتهای ارتقاءپذیری کنترلر NAS بستگی دارد. هر کنترلر محدودیتهای عملکردی یا ظرفیتی خاص خودش را دارد و وقتی از آن عبور کنید، تنها راه پیش رویتان تهیه یک ذخیرهساز NAS ثانویه است.
Scale Out: در مقابل معماری Scale Out، با هدف قرار دادن محدودیتهای طراحی Scale Out، مقیاسپذیری یک ذخیرهساز NAS را به بالاترین سطح آن میرساند. در این روش چندین دستگاه NAS در عین عملکرد مستقل، به صورت موازی عضوی از یک خوشه بالادستی هستند و مجموعهای واحد را تشکیل میدهند. در این روش از دو طریق "اضافه یا حذف هر NAS" و "ارتقاء اختصاصی هر ذخیرهساز" میتوانیم پارامترهای سیستم از جمله پهنای باند، ظرفیت و قدرت پردازش را تغییر دهیم.
مفاهیم Scale Up و Scale Out دو راهکار کلیدی سازمانها و تشکیلات بزرگ برای گسترش زیرساختهای خود است. با این وجود هر روش کارکرد متفاوتی دارد و شرایط به خصوصی را میطلبد.
محفظههای NAS شباهت زیادی به کیسهای خانگی دارند. ابعاد کوچک این محصولات به شما این امکان را میدهند که در فضایی بسیار محدود اتاق سرور خود را راهاندازی کنید. بسته به نوع کاربری و قیمتِ آن معمولا دارای 1 تا چند اسلات نصب هارد دیسک هستند.
بدیهیست که مهمترین بخش این محصولات، نوع و ظرفیت حافظه ذخیرهسازی آنهاست. اکثر ذخیرهسازهای NAS شامل دو یا چند هارد دیسک ۳.۵ اینچی هستند. علاوه بر تعداد هارد دیسک، نوع پیکربندی آنها نیز در میزان حافظه در دسترس یک NAS تاثیرگذار است. استفاده از تعداد بیشتری هارد دیسک علاوه بر فضای ذخیرهسازی بالاتر، قابلیتهای مهمی همچون امکان RAID و سرعت دسترسی بیشتر را برای شما فراهم میکند.
همانطور که پیشتر اشاره شد، عملکرد یک NAS مستلزم اتصال به شبکه است، حال این اتصال میتواند از طریق کابل شبکه (اِتِرنت) یا وایفای باشد. اتصال به شبکه وایفای معمولاً در ذخیرهسازهای پایینرده (که برای رایانههای شخصی طراحی شدهاند) رواج دارد. در حالی که ذخیرهسازهای Enterprise که کاربردی فراتر از سرویسدهی به تعداد انگشتشماری کاربر دارند، نیازمند اتصال از طریق کابل اِتِرنت هستند.
علاوه بر این، تعدادی درگاه اتصال در این ذخیرهسازها تعبیه شدهاند که برای انتقال داده یا بکاپگیری از آنها استفاده میشوند.
به عنوان قلب تپنده هر وسیله الکترونیکی، بخش پردازش ذخیرهساز NAS از یک پردازنده و رم تشکیل شده است. با وجود اینکه ساختاری مشابه پردازندههای دسکتاپ دارند، پردازندههای NAS به طور ویژه برای عملکرد بهتر در عین مصرف انرژی پایینتر طراحی شدهاند. پردازش دادهها، انجام محاسبات پیچیده، آمادهسازی دادهها برای عملیات خواندن و نوشتن، اجرای نرمافزارهای مختلف و مدیریت دیوایسهای متصل به آن همگی از وظایف واحد پردازشگر مرکزی در یک ذخیرهساز NAS هستند.
پیشتر اشاره شد که یک دستگاه DAS برای عمل کردن باید به دستگاه دیگری متصل باشد که دارای سیستم عامل است. از آنجایی که فلسفه NAS، بر پایه ذخیرهسازیِ مستقل است، باید دارای سیستم عاملی باشد که مدیریت تسکها و اجرای نرمافزارهای مختلف را بر عهده بگیرد.
نرمافزارهای به اشتراک گذاری داده و بکاپگیری، رمزنگاری مولتیمدیا، ابزارهای مورد نیاز توسعهدهندهها، مدیریت و پیکربندی، از جمله نرمافزارها هستند که با تعامل سیستم عامل، پردازنده، رم و سایر بخشهای یک ذخیرهساز NAS، به رشد کسب و کار شما کمک میکنند.
پیشرفت تکنولوژی در عرصههای مختلف همچون بازیهای ویدیویی، ضبط تصاویر با وضوح بالا همچون تیغه دو لبه باعث افزایش سرسامآور حجم اطلاعات ما شده است. در چنین شرایطی شاید استفاده از هارد درایوهای متداول، معقول به نظر برسد اما اگر دوست دارید محدودیتهای پرشمار این روش را کنار بزنید، بهتر است به فکر تهیه یک ذخیرهساز NAS برای سیستم خانگی یا کسب و کار کوچک خود باشید.
امروزه ذخیرهسازهای تحت شبکه یکی از متداولترین روشهای نگهداری اطلاعات در دنیا هستند. برتریهای پرشمار این محصولات سبب شده است که حتی کاربران عادی نیز برای اشتراکگذاری و انتقال اطلاعاتِ خود به این فناوری روی بیاورند. از سازمانهای بزرگ گرفته تا کسب و کارهای خانوادگی همگی ذخیرهسازهای NAS را به سایر راهکارهای ذخیرهسازی و اشتراک داده ترجیح میدهند. دلیل آن هم کاملا واضح است؛ قابلیت ارتقاءپذیری و شخصیسازی بینظیر، دسترسی آسان و سریع به دادهها، سهولت راهاندازی و مدیریت و مهمتر از همه هزینه پایینتر (نسبت هزینه به هر ترابایت فضا) تنها بخشی از برتریهای این محصولات هستند.
در بحث قیمتگذاری این محصولات عوامل زیادی دخیل هستند. در ادامه به طور مختصر به تشریح این عوامل میپردازیم:
به عنوان یک دیوایس ذخیرهساز، "ظرفیت" شاخصترین اِلِمان در یک ذخیرهساز تحت شبکه است. تعداد درایوهای قابل نصب و اینکه هارد دیسکِ از پیش نصب شده داشته باشد یا خیر، هر کدام به نحوی در قیمت نهایی یک ذخیرهساز NAS تاثیرگذار هستند.
این محصولات به دو شکل "Rackmount" و "Tower" به فروش میرسند. همانطور که از نام آن پیداست، ذخیرهسازهای "رَکمونت" برای قرارگیری در سرورهای یک دیتاسنتر طراحی شدهاند. ارتفاع آنها با واحد Rack Unit مشخص میشود. معمولا ذخیرهسازهای بالارده و گرانقیمت فرم فاکتور 2U و 4U دارند.
از طرفی فرم فاکتور "تاور" اکثراً در ذخیرهسازهای میانرده یه چشم میخورد که اگر کسب و کار کوچک است.
قدرت پردازش یک NAS رابطه مستقیمی با قیمت آن دارد. هر چه بازدهی، سرعت و مصرف یک پردازنده سروری بهینهتر باشد، هم تعداد کاربران قابل پشتیبانی بیشتر شده و هم مدت زمان تاخیر پیش از انجام هر درخواست کوتاهتر میشود. این موضوع تاثیر فراوانی بر قیمت یک ذخیرهساز میگذارد.
پایهگذاری شده در سال 2004، کیونَپ یکی از تازه واردهای بازار ذخیرهساز تحت شبکه است، برندی تایوانی که با سرلوحه قرار دادن کیفیت، امروزه به یکی از جدیترین رقبای برندهای بزرگِ این حوزه تبدیل شده است. کیونَپ سابقه درخشانی نیز در زمینه ثبت "اولینها" دارد؛ عرضه اولین ذخیرهساز با رابطِ 20 گیگابیتی در دنیا در سال 2015 (Turbo vNAS TVS-871T)، عرضه اولین ذخیرهساز بر پایه پردازندههای رایزن در سال 2017 (سری TS-x77)، توسعه سرویس اختصاصی myQNAPcloud، که به دارندگان ذخیرهسازهای کیونَپ این امکان را میدهد از طریق تلفن همراه یا لپتاپ در هر نقطه از دنیا به اطلاعات خود دسترسی داشته باشند.
با وجود اینکه تنها یک دهه از پایهگذاری این کمپانی میگذرد، اما پیشینهای بسیار غنی با خود به همراه دارد. کمپانی مشهور ایسوس در سال 2011 با هدف فعالیت در زمینه راهکارهای ذخیرهسازی (با ترکیب نام Asus و Storage)، برند ایسوستور را به وجود آورد. همانند کمپانی مادرِ خود، "نوآوری" و "خلاقیت" حرف اول را در محصولات عرضه شده توسط این مجموعه میزند. امروزه ایسوستور یکی از بزرگترین سازندگان ذخیرهسازهای تحت شبکه و سیستمهای نگهداری دوربین مداربسته (NVR) در دنیا است. ذخیرهسازهای این برند راهکارهای مناسبی را برای گستره وسیعی از کاربران خانگی تا شرکتهای چند ملیتی فراهم میآورد.
کمپانی مشهور آمریکایی که اکثرا با محصولات فلش مموری، اساسدی و هارد دیسکهای اکسترنال و اینترنال به خاطر آورده میشود. وسترن دیجیتال سابقه درخشانی نیز در زمینه عرضه ذخیرهسازهای تحت شبکه دارد. از ذخیرهسازهایی مقرون بهصرفه خانگی گرفته تا محصولات گرانقیمت با امکانات پیشرفته که سازمانهای بزرگ را هدف قرار داده است. ذخیرهسازهای خانگی این برند نیز با طراحی جذاب، راهاندازی و کاربری آسان و قیمت مناسب، محبوبیت زیادی میان کاربران پیدا کرده است.
کاربردهای فراوان در زمینههای مختلف (تجارت، پزشکی، آموزشی و …)، مقرون بهصرفه بودن حتی برای کاربرانِ عادی، قابلیتهای شخصیسازی، امنیت بالا و خیلی دلایل دیگر سبب شدهاند که تصور آینده تکنولوژی ذخیرهسازیِ اطلاعات بدون این محصولات غیرممکن باشد. هنوز هم هستند افرادی که برای ذخیرهسازی از همان روشهای متداول استفاده میکنند اما به جرئت میتوان گفت در آیندهای نهچندان دور تمام کسب و کارهای ریز و درشت در راستای برپا ماندنِ تجارت خود به این تکنولوژی روی خواهند آورد.
فروشگاه شاپ امآیتی به عنوان یکی از بزرگترین واردکنندگان قطعات کامپیوتری در ایران، محصولات متنوعی از برند ایسوستور را برای کاربران خود فراهم کرده است. لازم به ذکر است که تمامی قطعات با گارانتی امآیتی گروپ ارائه میشوند. در ادامه به معرفی تعدادی از بهترین محصولات این برند میپردازیم:
به طور کلی ذخیرهسازهای ایسوستور بر اساس قدرت پردازش، تعداد درایو ذخیرهسازی و پهنای باند شبکه در چهار دسته خانگی، ادارات کوچک، کسب و کارهای نسبتاً بزرگ و سازمانی تقسیم میشوند.
سری Drivestor از ذخیرهسازهای این برند ترکیبی از قدرت و بهینگی را با قیمتی مناسب ارائه میدهند. پردازنده چهار هستهای Realtek RTD1296، اِتِرنت 2.5 گیگابیتی و پشتیبانی از هارد 2.5 و 3.5 اینچی از ویژگیهای سری Drivestor هستند. محصولات این دسته در فرم فاکتور "تاور" با حداکثر 2 گیگابایت رم و 4 فضای نصب هارد دیسک عرضه شدهاند و میتوانند گزینه خوبی برای راهاندازی سرور شخصی شما باشند.
خرید ذخیره ساز تحت شبکه ایسوستور مدل DRIVESTOR 4 Pro AS3304T
پشتیبانی از اساسدی M.2 NVMe، محصولات این دسته را از سری Drivestor متمایز میکند. استفاده از پردازندههای سری Celeron اینتل و افزایش ظرفیت رم به چهار گیگابایت از دیگر ویژگیهای شاخص این سری است.
خرید ذخیره ساز تحت شبکه ایسوستور مدل Asustor NIMBUSTOR 4 Gen2 AS5404T
پرفروشترین و متنوعترین محصولات ایسوستور یعنی سری Lockerstor در این دسته قرار میگیرند. در دو نوع "تاور" و "رَکمونت" با حداکثر 12 درایو ذخیرهسازی عرضه میشوند. ورود حافظه رم 8 گیگابایتی و درگاه اِتِرنت 10 گیگابیتی مهمترین ارتقاء سری Lockerstor نسبت به مدلهای پیشین هستند.
خرید ذخیره ساز تحت شبکه ایسوستور مدل Asustor LOCKERSTOR 6 Gen2 AS6706T
خرید ذخیره ساز تحت شبکه ایسوستور مدل Asustor LOCKERSTOR 12RD AS6512RD
هر آنچه که از یک ذخیرهساز بالارده انتظار میرود در سری AS711 ذخیرهسازهای این برند به کار برده شده است. حداکثر 16 درایو هارد دیسک و 2 درگاه M.2 NVMe، نسل نهم پردازندههای سری Xeon اینتل، حافظه رم با پیشرفتهترین فناوری ECC، امکان ارتقاء رم تا 128 گیگابایت، پشتیبانی از مجازیسازی، اِتِرنت 50 گیگابیتی و… تنها بخشی از ویژگیهای محصولات این دسته هستند.
خرید ذخیره ساز تحت شبکه ایسوستور مدل Asustor Lockerstor 16R Pro AS7116RDX